Đerdap-Golubac

Đerdap je jedan od šest nacionalnih parkova u Republici Srbiji, koji a proteže se od desne obale Dunava i Golubačke tvrđave do masivne brane Đerdap, izgrađene u energetske svrhe. Ukupna površina ovog nacionalnog parka, osnovanog 1974. godine, iznosi 637,87 kvadratnih kilometara (246,28 kvadratnih milja), što ga čini najvećim nacionalnim parkom u Srbiji. 2007. godine, područje oko parka dospeva pod jedan niži stepen zaštite, postajući deo Uneskovog geoparka. Ova nova oblast pokriva 1330 kvadratnih kilometara, što je više nego duplo od prvobitne veličine parka. Glavna atrakcija ovog nacionalnog parka je bez sumnje masivna Đerdapska klisura, ukupne dužine 100km. Klisura je sastavljena od nekoliko dolina i jaruga, oivičena visokim liticama na obe strane. Unutar klisure nalazi se i Trajanova tabla, kamena ploča uklesanu u stranu klisure u čast rimskog cara Trajana, za čije vladavine je ovo drevno carstvo dostiglo svoj najveći obim. Veliki broj divljih životinja naseljava nacionalni park. Ovde raste preko 1000 vrsta biljaka, od kojih su neke endemske ili reliktne. Pored ovog biodiverziteta biljnog sveta, u granicama parka svoj dom je našlo i preko 150 vrsta ptica, uključujući neke nestale iz ostatka regiona. Neposredno pored parka nalazi se čuvena Golubačka tvrđava, srednjovekovna građevina koja potiče iz 14. veka. U vreme izgradnje služio je kao odbrambeno uporište na srpsko-bugarskoj granici. Kula je vekovima služila u vojne svrhe pre nego što je napuštena početkom 20. veka. Konstrukcija brane podigla je nivo vode oko tvrđave, zbog čega je veliki deo oštećen. Na sreću, veliki deo štete je popravljen tokom rekonstrukcije 2019/20. Golubačka tvrđava danas predstavlja jedan od najpoznatijih istorijskih lokaliteta u Srbiji, privlačeći desetine hiljada turista godišnje i predstavljajući veliki kontrast netaknutoj prirodi obližnjeg nacionalnog parka. U blizini se nalazi arheološki lokalitet Lepenski Vir, ruševine neolitske civilizacije za koju se veruje da je imala jedno od prvih protopisama u svetu i najstariji je lokalitet te vrste u Evropi.